Δικαστικές διαμάχες και εκκρεμότητες, κινητοποιήσεις φορέων και κατοίκων, επερωτήσεις βουλευτών στη Βουλή και δεκάδες δημοσιεύματα, είναι το σκηνικό που συνθέτει, εδώ και πέντε χρόνια, το χρονικό ενός πολυσυζητημένου ναυαγίου στη θαλάσσια περιοχή Αθηνιός, στα παλαιά ορυχεία Σαντορίνης.
Πρόκειται για το ναυάγιο του κρουαζιερόπλοιου «Sea diamond» που βρίσκεται σε μια περίεργη θέση, 90 μέτρα βάθος η πλώρη και 140 η πρύμνη. Σύμφωνα με σχετική μελέτη του οργανισμού ITOPF, οποιοδήποτε εγχείρημα για ανέλκυσή του πλοίου, θα ήταν δύσκολο και επικίνδυνο.
Η πλοιοκτήτρια και διαχειρίστρια εταιρεία του «Sea diamond» επικαλείται στοιχεία που έχουν γίνει αποδεκτά και από το Πειθαρχικό Συμβούλιο Εμπορικού Ναυτικού βάσει των οποίων, το ναυάγιο -από το οποίο έχασαν τη ζωή τους δύο Γάλλοι υπήκοοι σε σύνολο 1500 επιβατών- προκλήθηκε από λάθος χαρτογράφηση της περιοχής.
To πλοίο, αφού αποβίβασε όλους τους επιβάτες σε παραπλέοντα πλοία στα Φηρά, οδηγήθηκε στο σημείο «παλαιά ορυχεία» της Σαντορίνης, προκειμένου να επιχειρηθεί να προσαράξει εκεί, σε μια προσπάθεια να αποτραπεί η βύθισή του. Καθώς όμως τα νερά, που είχαν διεισδύσει μέσα σε αυτό, είχαν προκαλέσει αύξηση του βύθισματος στα 11 μέτρα, η προσάραξη δεν πέτυχε και τελικά βυθίστηκε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το κάθε λιμεναρχείο έχει ένα πλάνο αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων όταν κινδυνεύει ένα πλοίο και αυτό το γνωρίζει μόνον ο λιμενάρχης. Στην περίπτωση της Σαντορίνης υπήρχαν πέντε σημεία καταφυγής και ρυμούλκησης κινδυνευόντων πλοίων. Ένα από αυτά ήταν τα «παλαιά ορυχεία» Σαντορίνης.
Όπως εξηγεί στο ΑΜΠΕ ο νομικός σύμβουλος της εταιρείας, υπάρχει καταγεγραμμένη συνομιλία ενός εκ των ανθρώπων που ήταν στα ρυμουλκά, που λέει προς τον καπετάνιο του κρουαζιερόπλοιου ότι είχε πάρει εντολές για τη ρυμούλκυσή του από τον λιμενάρχη.
Η τελευταία έρευνα και συλλογή στοιχείων που έγινε από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) στη θαλάσσια περιοχή του ναυαγίου, δεν διαπιστώνει επιβάρυνση ή ρύπανση στο θαλάσσιο οικοσύστημα της Σαντορίνης. Σύμφωνα με εκτίμηση του καθηγητή Χημείας του πανεπιστημίου Αθηνών, Μανώλη Δασανάκη, αν το κουφάρι του πλοίου παραμείνει τελικά στον βυθό της θάλασσας και δεν ανελκυστεί, πιθανότατα δεν θα δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα στο οικοσύστημα της περιοχής.
Υποστηρίζει, δε, ότι το κουφάρι του πλοίου και τα διάφορα υλικά που βρίσκονται μέσα σε αυτό θα διαβρώνονται με τα χρόνια και οποιαδήποτε έκλυση ρυπογόνων ουσιών ή μετάλλων θα είναι τόσο μικρή, που -λόγω του γρήγορου ρυθμού ανανέωσης των νερών, της πίεσης και των ισχυρών ρευμάτων- δεν θα μπορέσει να δημιουργήσει ρυπογόνα συσσώρευση στην περιοχή.
«Ας μη ξεχνάμε ότι πολλά παλιά ναυάγια χρησιμοποιούνται και για τεχνητούς υφάλους» τονίζει ο κ. Δασενάκης, ωστόσο προσθέτει ότι θα πρέπει να υπάρχει μια τακτική παρακολούθηση των δειγμάτων του νερού και των οργανισμών στη θαλάσσια περιοχή.
Νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι ο νόμος 2881 ορίζει ότι η ανέλκυση ενός ναυαγίου, κρίνεται αναγκαία, μόνον όταν εγκυμονεί κινδύνους για τη ναυσιπλοϊα ή το περιβάλλον.
Πάντως, αντίθετη άποψη έχει η δημοτική αρχή Θήρας, αλλά και φορείς του νησιού, που ζητούν εδώ και καιρό την απομάκρυνσή του, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει κίνδυνος για το θαλάσσιο περιβάλλον.
Με αφορμή, στις 5 Απριλίου, τη συμπλήρωση πέντε χρόνων από το ναυάγιο το ΑΜΠΕ ζήτησε τη γνώμη της πλοιοκτήτριας εταιρείας, αλλά και του δήμου Θήρας για το πού βρίσκεται σήμερα η υπόθεση.
Τι ζητεί ο δήμος Θήρας
Ο δήμος Θήρας, έχει καταθέσει αγωγή στο Πρωτοδικείο Πειραιά, εναντίον της πλοιοκτήτριας εταιρείας που θα συζητηθεί τον Οκτώβριο του 2012, με την οποία ζητεί να προχωρήσει σε απομάκρυνση του ναυαγισμένου πλοίου, ή διαφορετικά να καταβάλει στο δημόσιο τα έξοδα ανέλκυσης, είτε με κατάθεση ποσού, είτε με εγγυοδοσία, την οποία προσδιορίζει στα 80 εκατομμύρια ευρώ.
Ο δήμαρχος της Σαντορίνης, Αναστάσιος Ζώρζος, σε τηλεφωνική επικοινωνία με το ΑΜΠΕ, δήλωσε ότι τα χρήματα που ζητά ο δήμος είναι κατ' εκτίμηση, ενώ για το θέμα της ανέλκυσης ανέφερε ότι έχουν προσληφθεί ήδη ένας τεχνικός και ένας νομικός σύμβουλος.
Πρόσθεσε ότι η δημοτική αρχή αναμένεται να προχωρήσει σύντομα σε νέα πρόσκληση ενδιαφέροντος για μελέτη ανέλκυσης του «Sea diamond», καθώς σε παλαιότερη δεν υπήρξε ενδιαφέρον από κάποια εταιρεία, ενώ προειδοποίησε ότι θα καταθέσει και νέα αγωγή εναντίον της πλοιοκτήτριας εταιρείας, για ηθική βλάβη.
Ο κ. Ζώρζος δήλωσε, επίσης, ότι υπάρχει μία μεγάλη κίνηση πολιτών η οποία από την ημέρα του ναυαγίου έως σήμερα έχει μια συνεχή δράση και κινεί το θέμα σε σημαντικό βαθμό και ότι ως δήμος τη στηρίζει.
Σημειώνεται ότι η δημοτική αρχή Θήρας έχει αποστείλει επίσης επιστολή προς την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Ναυτιλίας με την οποία ζητεί τη βοήθεια της πολιτείας, προκειμένου να προχωρήσει η σχετική μελέτη για την ανέλκυση του πλοίου, ζητώντας, για τον λόγο αυτό, τη δέσμευση του χρηματικού αποθεματικού από το λεγόμενο γαλάζιο ταμείο που θεσπίστηκε με τον νόμο 2881/2001 και τα έσοδά του προέρχονται από τα πάσης φύσεως χρηματικά πρόστιμα που επιβάλλουν οι λιμενικές Αρχές σε όλη τη χώρα.
Τι υποστηρίζει η πλοιοκτήτρια εταιρεία για το ναυάγιο
Σύμφωνα με τη εταιρεία Louis, διαχειρίστρια του πλοίου, τα δεδομένα από το «μαύρο κουτί» DR (καταγραφέας δεδομένων ταξιδίου) που ανελκύστηκε από το ΕΛΚΕΘΕ και εστάλη στις Ηνωμένες Πολιτείες για ανάλυση, δείχνουν ότι η πρόσκρουση και βύθιση του πλοίου προκλήθηκε, λόγω λανθασμένης χαρτογράφησης της περιοχής, κάτι που έχoυν αποδεχθεί, όπως υποστηρίζει, η Υδρογραφική Υπηρεσία, οι πραγματογνώμονες της εισαγγελίας Νάξου, αλλά και το πειθαρχικό συμβούλιο Εμπορικού Ναυτικού, που πρόσφατα απήλλαξε τον πλοίαρχο του πλοίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν κατατεθεί και στις εισαγγελικές αρχές, ο ύφαλος, στον οποίο χτύπησε το κρουαζιερόπλοιο, βρίσκεται 131 μέτρα από την ακτή και όχι 57, όπως εμφανιζόταν στον χάρτη, ενώ το βάθος της θάλασσας παρουσιαζόταν ότι είναι από 18 έως 22 μέτρα και όχι 5 μέτρα, όπως είναι στην πραγματικότητα.
Όπως καταγγέλουν στελέχη της εταιρείας, αντίγραφα των στοιχείων από τα δεδομένα του μαύρου κουτιού, δόθηκαν στην πλοιοκτήτρια έπειτα από έξι μήνες και όχι άμεσα, όπως ορίζει και σχετική εγκύκλιος του ΙΜΟ (του Διεθνούς Οργανισμού για την Ασφάλεια της Ναυσιπλοϊας).
Σημειώνεται ότι η ανάκριση για την υπόθεση του ναυαγίου, στην οποία κατηγορούμενοι είναι 13 άτομα -επτά μέλη του πληρώματος, πέντε μέλη της διαχειρίστριας εταιρείας και ένα του Νορβηγικού Νηογνώμονα- εκκρεμεί και ο σχετικός φάκελος βρίσκεται στην εισαγγελία Νάξου.
Από τη βύθιση του «Sea Diamond» διέρρευσαν στον θαλάσσιο χώρο περίπου 450 τόνοι καυσίμων, τα οποία άντλησε ιδιωτική εταιρεία με έξοδα της πλοιοκτήτριας. Σύμφωνα με τη Louis, έως τώρα οι ασφαλιστικές της πλοιοκτήτριας έχουν καταβάλει αποζημιώσεις 5 εκατ. ευρώ σε όλους τους επιβάτες και τους συγγενείς των δύο θυμάτων.
Επίσης, αναφέρεται ότι έχει καταβληθεί το ποσό 20 εκατομμυρίων δολαρίων για την αρχική απορρύπανση της περιοχής και απάντλησης των καυσίμων, καθώς και για τη διαχείριση του αντιρρυπαντικού φράγματος και υλικών.
Όσον αφορά το θέμα των προστίμων που έχουν επιβληθεί από το πρώην υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας με το αιτιολογικό τής μη υποβολής σχεδίου για απάντληση υδάτων, φθάνουν σύμφωνα με την εταιρεία, τα 8 εκατομμύρια ευρώ έως σήμερα και έχουν πληρωθεί στη ΔΟΥ Ρόδου, καθώς εκεί ζει μόνιμα ο πλοίαρχος του κρουαζιερόπλοιου που είναι και ο βασικός κατηγορούμενος, αλλά η πλοιοκτήτρια έχει ασκήσει προσφυγές, ζητώντας την ακύρωσή τους, επικαλούμενη ότι η βύθιση του πλοίου και η ρύπανση προκλήθηκαν εξαιτίας της εσφαλμένης χαρτογράφησης.
Σημειώνεται ότι στην περιοχή του ναυαγίου υπάρχει πλωτό φράγμα, που παρακολουθείται καθημερινά από ειδικό αντιρρυπαντικό σκάφος, ενώ το πρώην υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα 11/2002, έχει αναθέσει στο ΕΛΚΕΘΕ τις μετρήσεις στην περιοχή και το κόστος των σχετικών δαπανών επιβαρύνει την πλοιοκτήτρια εταιρεία.
Έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 13 δειγματοληψίες από το ΕΛΚΕΘΕ για τη μελέτη των θαλάσσιων οργανισμών και του περιβάλλοντος από το ναυάγιο.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της τελευταίας έκθεσης του 2012, στη θαλάσσια περιοχή δεν διαπιστώνεται καμία επιβάρυνση ή ρύπανση του θαλάσσιου οικοσυστήματος της Σαντορίνης, από τη βύθιση του κρουαζιεροπλοίου.
Σημειώνεται ότι η εταιρεία και ο πλοίαρχος του κρουαζιερόπλοιου κατέθεσαν προσφυγή το 2011 στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πειραιά, εναντίον της απόφασης του πρώην υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας το 2007 περί επιβολής προστίμου σε βάρος της εταιρείας ύψους 1.173.881,14 ευρώ, για παράβαση των διατάξεων «περί προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος».
Η προσφυγή απερρίφθη ως αβάσιμη από το δικαστήριο το οποίο έκρινε ότι υπαίτιος για την πρόσκρουση και εν συνεχεία βύθιση του κρουαζιερόπλοιου, καθώς και για τη προκληθείσα ρύπανση της περιοχής του ναυαγίου, ήταν ο πλοίαρχος.
Η πλοιοκτήτρια εταιρεία, όπως επισήμανε στο ΑΜΠΕ, θα καταθέσει έφεση κατά της απόφασης, εκφράζοντας και την απορία της πώς δεν ελήφθη υπόψη ότι και η ίδια η Υδρογραφική Υπηρεσία αναγνώρισε το λάθος του χάρτη.
Τι απαντά στις κατηγορίες για το ναυάγιο ο αρχιπλοίαρχος της διαχειρίστριας κρουαζιεροπλοίων Louis cruiseς, Βασίλης Γκάζικας
Το πλοίο βυθίστηκε έπειτα από 13 ώρες, χωρίς να υπάρξει πανικός στους επιβάτες, ενώ υπήρχε και συντονισμός με τα πλοία που προσέγγισαν το «Sea diamond» τονίζει ο πλοίαρχος Bασίλης Γκάζικας και υπογραμμίζει ότι ο καπετάνιος του κρουαζιερόπλοιου Γιάννης Μαρίνος, ήταν ο τελευταίος που το εγκατάλειψε.
Προσθέτει ότι σε πρόσφατο ναυάγιο κρουαζιερόπλοιου, που είχε ναυπηγηθεί το 2006, το πλοίο βυθίστηκε σχεδόν δύο ώρες μετά την πρόσκρουση -κάτι που δείχνει πόσο καλή ήταν η κατάσταση του «Sea diamond».
Αναφορικά με την κατηγορία ότι το πλοίο ταξίδευε με τις θύρες ανοιχτές παραβιάζοντας τους κανόνες ασφαλείας, τονίζει ότι είχε φτάσει ήδη στο λιμάνι για να αποβιβάσει κόσμο.
Προσθέτει ότι κάποια πλοία έχουν φτιαχτεί με τους παλαιούς κανονισμούς ασφαλείας και αν οι θύρες ήταν κλειστές στο πλοίο, κάτι που πράγματι ορίζει η ελληνική σημαία, αυτό δεν θα διευκόλυνε την μετακίνηση των ατόμων και ιδιαίτερα των ηλικιωμένων, μέσα σε αυτό, σε χώρους όπως κλίμακες και ασανσέρ.
Αναφέρει μάλιστα ότι αυτό ισχύει και σε άλλα κρουαζιερόπλοια παλαιότερης γενιάς και εκτός Ελλάδας και είναι στην κρίση της σημαίας της Αρχής του πλοίου να δώσει εξαίρεση.
Αναφερόμενος στις κατηγορίες ότι το βυθόμετρο ήταν εκτός λειτουργίας υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο ναυτιλιακό όργανο του πλοίου δεν θα απέτρεπε τη βύθισή του καθώς δείχνει τη διαμόρφωση του βυθού όταν το πλοίο βρίσκεται από πάνω και δεν προειδοποιεί ότι πλησιάζεις σε αβαθή.
Σε ό,τι αφορά την κατηγορία ότι προκλήθηκε γενικό μπλάκ άουτ στο πλοίο, αναφέρει ότι λόγω της εισροής υδάτων προκλήθηκε βραχυκύκλωμα σε έναν από τους πίνακες, ωστόσο αυτό δεν επηρέασε τις λειτουργίες του πλοίου και οι αντλίες απάντλησης λειτουργούσαν πολύ καλά, αλλά εξαιτίας των ρηγμάτων ο ρυθμός εισροής των υδάτων ήταν δεκαπλάσιος από τη δυνατότητα των αντλιών. Προσθέτει δε, ότι στο πλοίο υπήρχε φωτισμός σχεδόν μέχρι τη βύθισή του, όπως φαίνεται από video και φωτογραφίες και δεν προκλήθηκε μπλάκ άουτ.
Δηλώνει, επίσης, ότι το πλοίο, προσεγγίζοντας στο λιμάνι των Φηρών της Σαντορίνης, κινήθηκε προς το σημείο πρόσδεσης ακολουθώντας πορεία που εξασφάλιζε ότι δεν θα προξενούσε κίνδυνο στις λάντζες, που μετέφεραν κόσμο, που αποβιβαζόταν εκείνη την ώρα από άλλο κρουαζιερόπλοιο.
ΠΗΓΗ:portnet.gr
