Μεγαλύτερη απόδειξη από τα οικονομικά στοιχεία των εισηγμένων εταιρειών δεν υπάρχει. Στο εννεάμηνο του 2009, το οποίο περιλαμβάνει το παραδοσιακά καλύτερο τρίμηνο του έτους που είναι το θερινό οι εισηγμένες κατέγραψαν ζημιές 80 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι το 2010 έκλεισε με ζημιές άνω των 200 εκατ. ευρώ για όλες τις εταιρείες του χώρου.
Οι ακτοπλόοι έχουν να αντιμετωπίσουν μια σειρά δεδομένων που το ένα επηρεάζει άμεσα το άλλο με αποτέλεσμα να αδυνατούν αν βρουν τη «μαγική συνταγή».
Αποτελεί κοινή παραδοχή στα ακτοπλοϊκά γραφεία ότι ήδη οι ναύλοι είναι πολύ υψηλοί σε αρκετά δρομολόγια. Συνδυαστικά με την συρρίκνωση των εισοδημάτων στην Ελλάδα τον τελευταίο χρόνο, ορισμένοι θεωρούν ότι σε κάποιες γραμμές το ύψος των εισιτηρίων μπορεί να είναι και απαγορευτικό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα περιθώρια αυξήσεων είναι πολύ μικρά.
Όμως η αιτία του υψηλού κόστους των εισιτηρίων δεν οφείλεται στην τιμολογιακή πολιτική των εταιρειών αλλά κυρίως στα ανελαστικά κόστη. Κατά μέσο όρο οι ακτοπλόοι βάζουν στα ταμεία τους μόλις το 40% των ποσών που εισπράττουν.
Το κόστος των καυσίμων υπολογίζεται ότι φτάνει το 40% των εξόδων ενός πλοίου. Με την τιμή του πετρελαίου να πραγματοποιεί τους τελευταίους μήνες ράλι δεν είναι απίθανό το ποσοστό να αυξηθεί ακόμα περισσότερο.
Ακόμα ένα μεγάλο πρόβλημα είναι τα μεγάλα τέλη που πληρώνουν τα πλοία, πολλές φορές χωρίς αντίκρισμα. Για παράδειγμα πληρώνουν λιμενικά τέλη σε νησιά που κυριολεκτικά δεν υπάρχουν λιμάνια. Επίσης πληρώνουν και τέλη «φαντάσματα» όπως για τους αχθοφόρους και τους λεμβούχους, που δεν εξυπηρετούν ποτέ τους επιβάτες της ακτοπλοίας. Σε αυτά προστίθενται και ο ΦΠΑ αλλά και οι προμήθειες των πρακτορείων που πουλάνε εισιτήρια.
Παράλληλα και η επιβατική κίνηση παρουσιάζει την τελευταία διετία μια ωρίμανση, μια σταθερότητα. Όπως υπολογίζεται, είναι πολύ δύσκολο τα επόμενα χρόνια να αυξηθεί εντυπωσιακά ώστε να «καλύψει» τα κενά.
Ο ανταγωνισμός
Σαν να μην είχαν όλα τα υπόλοιπα προβλήματα οι εταιρείες τα τελευταία δύο περίπου χρόνια έχουν αρχίσει να επιδίδονται και σε έναν σκληρό ανταγωνισμό μεταξύ τους. Ιδιαίτερα στις γραμμές της Κρήτης που μετά τις Μινωικές και την ΑΝΕΚ μπήκε και ο όμιλος Attica. Οι μεγάλες προσφορές έγιναν καθημερινότητα με κερδισμένο τους επιβάτες και χαμένες τις εταιρείες. Η συνολική κίνηση στις γραμμές αυξήθηκε σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια αλλά τα συνολικά έσοδα μειώθηκαν.
Ο ανταγωνισμός, αν και αισθητά μικρότερες, και στις γραμμές των Δωδεκανήσων ανάμεσα στον όμιλο Attica που κυριαρχούσε και την ΑΝΕΚ που έβαλε πλοίο και διεκδικεί σημαντικό μερίδιο.
Η απειλή
Για πρώτη φορά εδώ και πολλές δεκαετίες είναι πλέον ανοικτό να απομονωθούν, να μείνουν χωρίς ακτοπλοϊκή κάλυψη, ελληνικά νησιά. Οι εταιρείες ήδη έχουν ξεκινήσει μια σειρά ενεργειών για να σταματήσουν την ελεύθερη πτώση, ενώ και οι κοινωνικοί φορείς δείχνουν πλέον να αντιδρούν.
Οι εταιρείες από την πλευρά τους, δείχνουν να υλοποιούν μια στρατηγική αυξήσεων στο ακτοπλοϊκό εισιτήριο για ορισμένες κατηγορίες. Την αρχή έκανε ο όμιλος Attica που ανακοίνωσε αυξήσεις στην οικονομική θέση κατά μέσο όρο 8%, ενώ και άλλες εταιρείες εξετάζουν σοβαρά να ακολουθήσουν.
Ταυτόχρονα όλες οι εταιρείες εξετάζουν όλα τα σενάρια που μπορεί να προκύψουν από πιθανή απόφασή τους να «κόψουν» τις μεγάλες προσφορές που έκαναν τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό που δεν έχουν καταφέρει να απαντήσουν με βεβαιότητα είναι αν χωρίς τις μεγάλες προσφορές θα καταφέρουν να έχουν περισσότερα έσοδα σε σχέση με πέρσι, ακόμα και με μικρότερη τελικά κίνηση.
Επίσης δεν αποκλείεται να υπάρξει και νέα αναδιάταξη των στόλων στο Αιγαίο με τελικό στόχο την μείωση του κόστους, ενώ κανείς πλέον δεν αποκλείει και την πώληση πολλών πλοίων της ακτοπλοίας για να ξεχρεώσουν οι εταιρείες. Σε αυτό το σενάριο όμως είναι δεδομένο ότι πολλά νησιά θα γυρίσουν στην δεκαετία του 60’ σε ότι αφορά την ακτοπλοϊκή τους σύνδεση.
Αλλά και θεσμικοί φορείς όπως ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιβατών έκανε την πρώτη κίνηση. Κατέθεσε προσφυγή εναντίον του ελληνικού δημοσίου ζητώντας την κατάργηση των αχθοφορικών τελών.
Βραχνάς η πολιτεία
Μετά το πετρέλαιο, τον ανταγωνισμό, τα τέλη που βαρύνουν αναίτια τα εισιτήρια, την ωρίμανση της αγοράς, η ακτοπλοϊα έχει να αντιμετωπίσει και την εχθρική συμπεριφορά της πολιτείας. Η κυβέρνηση όχι μόνο αποφεύγει να πάρει θέση για το μοντέλο ακτοπλοίας προτιμά με καταστρεπτικό αποτέλεσμα να μην υπάρχει προς εφαρμογή καμία πολιτική, αλλά έχει βρει στην ακτοπλοία το εύκολο θύμα. Τελευταίο δείγμα των προθέσεων της κυβέρνησης είναι η εντολή του υπουργού προστασίας του Πολίτη Χρήστου Παπουτσή. Όποια εταιρεία αποδειχθεί ότι στην επιβίβαση δεν πραγματοποιεί έλεγχο ταυτοπροσωπίας των επιβατών θα τιμωρείται με πρόστιμο. Όμως ακόμα και αν μια εταιρεία αποφασίσει να τηρήσει στο ακέραιο την συγκεκριμένη διαταγή το πρόστιμο δεν το γλυτώνει. Θα της ρίξουν πρόστιμο για καθυστέρηση δρομολογίων, αφού η απουσία υποδομών στα περισσότερα λιμάνια της χώρας, κυρίως της νησιωτικής, μετατρέπουν τον έλεγχο ταυτοπροσωπίας στους προβλήτες σε μια μεγάλη περιπέτεια.
ΑΠΟ-http://www.marinews.gr/
